Η ονυχοφαγία είναι μια προβληματική συνήθεια που παρατηρείται συχνά στα παιδιά και μπορεί να έχει από ήπιο μέχρι πολύ επίμονο χαρακτήρα. Το να τρώει ένα παιδί τα νύχια του πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα σύμπτωμα και όχι ως ένα πρόβλημα αυτό καθ’ αυτό. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι οι γονείς πρέπει να αναζητήσουν την πραγματική αιτία που ωθεί το παιδί στο να εκτονώνεται με αυτόν τον τρόπο.
Συνήθως η ονυχοφαγία είναι ένδειξη ανασφάλειας, άγχους ή φόβου. Μπορεί να εμφανιστεί ως ακόλουθο κάποιου στρεσογόνου γεγονότος (πχ έναρξη σχολικής ζωής, κάποια απώλεια κ.ά.), ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι αποτέλεσμα έλλειψης ικανοποίησης, ανίας ή αμηχανίας. Όπως κι αν είναι όμως, η ονυχοφαγία αποτελεί έναν τρόπο κατευνασμού δυσάρεστων ή αρνητικών συναισθημάτων, ενώ ενδέχεται πίσω από αυτή να υποκρύπτεται και χαμηλή αυτοεκτίμηση του παιδιού. Δυστυχώς, δεν υπάρχει μια δοκιμασμένη συνταγή που να μπορεί να εγγυηθεί τη διακοπή αυτής της συνήθειας (όλοι γνωρίζουμε ακόμη και ενηλίκους που επιδίδονται στην ονυχοφαγία. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πράγματα που οι γονείς μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν το παιδί προς αυτήν την κατεύθυνση:
Δε μαλώνουμε το παιδί, αποφεύγουμε να του κάνουμε κήρυγμα και να είμαστε έντονα αποδοκιμαστικοί. Οι συνεχείς παρατηρήσεις το καλύτερο που μπορούν να πετύχουν είναι να συνεχίσει το παιδί να τρώει τα νύχια του όταν εμείς δεν είμαστε παρόντες.
Προσπαθούμε να παρατηρήσουμε τις στιγμές που συνήθως ξεκινάει να τρώει τα νύχια του. Συμβαίνει πχ πριν αρχίσει το διάβασμα; Ή όταν ξεκινάμε να ταΐζουμε το μικρό του αδερφάκι; Έτσι θα μπορέσουμε ίσως να συνδυάσουμε το σύμπτωμα με την αιτία και να έρθουμε πιο κοντά στο να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που προβληματίζει το παιδί.
Βρίσκουμε τρόπους να απασχολεί τα χέρια του και να ξεχνιέται όταν καταλαβαίνουμε ότι θέλει να φάει τα νύχια του: του δίνουμε πλαστελίνη, του ζητάμε να μας βοηθήσει ή να συμμετάσχει σε κάτι.
Επενδύουμε στη φιλαρέσκεια του παιδιού: επισημαίνουμε ότι το να τρώει τα νύχια του χαλάει το πολύ όμορφο σχήμα που έχουν τας χέρια του και αυτό θα γίνεται όλο και πιο εμφανές όσο θα μεγαλώνει.
Ενισχύουμε την αυτοεκτίμηση του παιδιού: βρίσκουμε χρόνο για να συζητάμε και να παίζουμε μαζί του ώστε να αισθάνεται την προσοχή μας και να νιώθει έμπρακτα το ενδιαφέρον και την αγάπη μας.
Αν εμείς οι ίδιοι διατηρούμε τη συγκεκριμένη συνήθεια, προσπαθούμε να βρούμε τρόπο να την κόψουμε, αν μη τι άλλο για να μη δίνουμε το κακό παράδειγμα στο παιδί-αποτελεσματική θα ήταν ίσως μια μορφή αμοιβαίας συμφωνίας μαζί του.
Χρησιμοποιούμε το χιούμορ: όταν το βλέπουμε να τρώει τα νύχια του, κάνουμε μια έξυπνη παρατήρηση που θα το κάνει να γελάσει ή αν αντιμετωπίσει τον εαυτό του με αυτοσαρκασμό.
Χρησιμοποιούμε ειδικά σκευάσματα για παιδιά που συνήθως έχουν δυσάρεστη γεύση και αποτρέπουν από την ονυχοφαγία, αφού προηγουμένως συμβουλευτούμε τον παιδίατρο.
Απευθυνόμαστε σε ειδικό αν η συνήθεια επιμένει σε βαθμό που είναι βλαβερός για την υγεία του παιδιού κι αφού έχουμε εξαντλήσει όλες τις προηγούμενες δυνατότητες.
Ξανθή Τριανταφύλλου, Ψυχολόγος